Atıkların Kontrolü Prosedürü

1. AMAÇ:
Beceri Kazandırma, Mesleki ve Teknik Eğitim Derneği’nde yürütülen faaliyetler sırasında ortaya çıkan ve katı, sıvı ve gaz/buhar halde bulunan atıkların doğal çevreye, komşulara ve yaşanılan ortama zarar vermemesi ya da ortaya çıkması muhtemel tehditlerinden adı geçen faktörlerin korunması amacıyla yürütülecek faaliyetlerin tanımlanmasıdır. Bu tanım ve yöntemlere göre atıkların kontrolünün sağlanması amaçlanmaktadır.

2. KAPSAM:
Beceri Kazandırma, Mesleki ve Teknik Eğitim Derneği’nde yürütülen tüm faaliyetleri kapsamaktadır. Tüm çalışanlar sorumludur.

3. TANIMLAR:
Saha: Beceri Kazandırma, Mesleki ve Teknik Eğitim hizmeti verilirken pratik eğitim ve öğretim yapılan alanlar yerine kullanılacaktır.
Makine: Atıkların bertaraf edilmesinde kullanılacak makine ve bağlı donanımlarının yerine kullanılacaktır
Ekipman: Atık bertaraf faaliyetinde kullanılacak araç, edevat ve donanımlar yerine kullanılacaktır.
Saha Suyu: Saha içerisinde; yağmur suyu, sulama suyu, saha ıslatma suyu, çeşitli sebeplerle sahaya dökülen sular gibi çevresel tehdit oluşturmayan kullanma suları yerine kullanılacaktır.
Kullanım Suyu: Mutfak bulaşık suyu, el-yüz temizlik suları, makine-araç-ekipman-donanım yıkama suları, dışkı suları gibi fosseptik kanalına giden ve içerisinde temizlik kimyasalları barındıran ve çevresel tehdit oluşturma ihtimali bulunan suların yerine kullanılacaktır.
Organik Atık: İçerisinde kimyasal madde barındırmayan ya da etkisi çok az kimyasal madde barındıran; ambalaj malzemeleri, kağıt, bez, üstübü, ağaç hurda gibi maddelerin yerine kullanılacaktır.
Sentetik Atık : İçerisinde doğal olmayan maddeleri barındıran inorganik maddelerin yerine kullanılacaktır.
Hurda: Pratik eğitim ve öğretim esnasında kullanılan hammadde veya yarı mamullerden arta kalan ve geri dönüşümü sağlanabilen imalat artığı metal maddeler yerine kullanılacaktır.

3. SORUMLULUK VE YETKİ:
Genel Sekreter: Bu prosedürün hazırlanması, revizyonu, iptali, dağıtılması, arşivlenmesi ve uygulanmasından sorumludur.
Bölüm/Birim Personeli: Üst yönetimde dahil tüm bölüm/birim çalışanları bu prosedürün uygulanmasından sorumludur.

4. UYGULAMA:
4.1. Yasa ve Mevzuat Uyumu
Derneğimiz Çevre Kanunu ve diğer ilgili mevzuatlar (Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği / Katı atıkların Kontrolü Yönetmeliği / Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği / Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği / Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hk. Yönetmelik / Asbest ile Çalışmalarda Sağ. Güv. Önl. Hk. Yönetmelik/ Kanserojen ve Mut ojen Maddeler ile Çalışmalarda Sağ. Güv. Önl. Hk. Yönetmelik / Kimyasal Mad. ile Çalışmalarda Sağ. Güv. Önl. Hk. Yönetmelik / Hafriyat Toprağı ve Yıkıntılarının Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği vb. gibi) şartlarının özelliklerini minimum düzeyde taşımaktadır. Bu sebeple bir Atık Yönetim Sistemi kurulmamıştır.

4.2. Genel Uygulama
4.2.1. Genel Temizlik olarak saha içerisinde, devamlı olarak süpürge ve toplama faaliyeti yürütülmelidir.
4.2.2. Genel temizlik sonucunda toplanan atıklar özelliklerine göre; metal hurda, kağıt hurda, ağaç hurda ve çöp alanlarına sevk edilmelidir.
4.2.3. Atıklar periyodik olarak tedarikçiler ve kamu kuruluşları tarafından, dernek faaliyet alanından uzaklaştırılacak şekilde koordine edilmelidir. Çöp depolama alanı içerisindeki atıklar derneğin bağlı bulunduğu belediyelerin çöp ve fosseptik tahliye araçları ile sağlanmalıdır. Bunun uygulanamadığı hallerde tedarikçi kuruluşlardan faydalanılmalı ve atık toplama tesislerine yönlendirilmelidir.
4.2.4. Kullanım sularının biriktiği fosseptik çukuru belli aralıklarla vidanjör marifeti ile temizlenmelidir.
4.2.5. Hurda atıkların kazanımı için korumasının sağlanması ve tedarikçiler kanalı ile ekonomiye tekrar kazandırılması önemlidir.

4.3. Katı Atıklar
4.3.1. Pratik Eğitim Hurda Atıkları:
4.3.1.a. Pratik eğitim ve öğretim süreci içerisinde ortaya çıkan ve tekrar kullanılması mümkün olmayan, geri dönüşümü sağlanabilir hurda niteliğindeki atıklardır.
4.3.1.b. Pratik eğitim ve öğretim sahası içerisinde uygun bir alanda, cins ve niteliklerine göre ayrılmaları sağlanacak şekilde depolanmalıdır. Ayrım işlemi dernek içi yan gelirleri, geri dönüşüm kolaylıkları, temizlik ve çevresel değerler sebebi ile önem arz etmektedir.
4.3.1.c. Belirli aralıklarla, tedarikçi kuruluşlar hurdaların satın alımını yaparak depo alanını boşaltmaları devam eden ve sirkülasyonu olan diğer hurdaların depolanması olanaklarını geliştirecektir.
4.3.1.d. Depo alanı, tedarikçi kuruluş alanlarının geçişlerine ve yükleme yapmalarına uygun olmalıdır.
4.3.1.e. Tedarikçi kuruluş çalışanları, hurda tahliyesi sırasında dernek içi genel SEÇ kurallarına uymalı ve Kişisel Koruyucu Donanımlarını kullanmalıdır. Bu durum, gerektiği hallerde kendilerine nezaret edilmek sureti ile sağlanmalıdır.
4.3.2. İmalata ait Hurda Dışı Katı Atıklar:
4.3.2.a. Hammadde ve yarı mamullerin ambalajlarının, organik (Karton, ağaç vb.) olanları kağıt depo alanında depolanmalı ve sosyal amaç güden kuruluşlara iletilmelidir.
4.3.2.b. Sentetik olan ve geri dönüşümü olmayan diğer atıklar, çöp depoları ve tesislerine sevk edilmek sureti ile yok edilecektir.
4.3.2.c. Hammadde ve yarı mamullerin ambalajlarının, organik (Karton, ağaç vb.) olanları kağıt depo alanında depolanmalı ve sosyal amaç güden kuruluşlara iletilmelidir.
4.3.2.d. Sentetik olan ve geri dönüşümü olmayan diğer atıklar, çöp depoları ve tesislerine sevk edilmek sureti ile yok edilecektir.

4.4. Akıcı/ Sıvı Atıklar
4.4.1. Saha Suyu Atıkları:
4.4.1.a. Yağışlara bağlı saha suyu tahliyesi, drenaj yolları ile belirlenmiş olan dereye dren edilmelidir. Çeşitli sebeplerle drenaj kanal tıkanmalarına karşı düzenli aralıklarla sistem tahliye kanalları uygun ekipmanlarla temizlenmelidir.
4.4.1.b. Dernek içi ve dışı alanlarda yapılan toz ile mücadele çalışmalarında, özellikle sıcak havalarda sıklıkla su kullanımı zorunluluğu bulunmaktadır. Havanın sıcaklığına bağlı olarak çabuk kuruyan saha ıslatma suları genellikle beton zeminde kullanılmasına karşılık, zaman-zaman toprağa da karışmaktadır. Dernek içerisinde kimyasal ve kanserojen madde partikülleri bulunmaması toprağın zehirlenmesini de engellemektedir. Bu uygulamanın derneğimiz içerisinde devamının sağlanması gerekmektedir. Aksi durumlarda ise bu maddelerin farklı ve dar bir alanda uygulamasının yapılması ve saha sularının bu maddelere karışmayacak şekilde tesis edilmesi önem arz etmektedir.
4.4.2. Kullanım Suları:
4.4.2.a. Temizlik amacı ile kullanılan ve içerisinde kimyasallar barındıran sular uygun tahliye kanalları ile tek bir noktada toplanmalıdır. Tahliye kanalları periyodik olarak uygun ekipmanlarla temizlenmeli ve akışkanın geçişine engel olabilecek faktörler bertaraf edilmelidir.
4.4.2.b. Tüm temizlik suları, kanalizasyon sistemi içerisinde absorbe edilmelidir. Kanalizasyon sistemi oluşturulmamış alanlarda ise; saha içerisinde kademeli olarak ve toprağa sızıntı yapmayacak şekilde betonlanarak açılmış olan fosseptik çukuru tesis edilmelidir. Kontrol mekanizması veya sistemi oluşturularak dışarıya sızıntı yapmasına engel olacak şekilde atıkların vidanjör marifeti ile alınması önemlidir.
4.4.2.c. Temizlik su ve artıklarının, arıtma tesislerine yönlendirilmesi için kamu kurumlarının yardımlarına başvurulması gereklidir.

4.5. Uçucu Gaz / Buhar Atıklar
Derneğimiz bünyesinde, verilecek beceri kazandırma, mesleki ve teknik eğitimler esnasında genel olarak ateşli çalışma yapılacağı düşünülmektedir. Lakin ortaya çıkan gazlar çevresel etkileşim değerlerinin çok altında yer almaktadır. Faaliyetlerimiz genel olarak saha ortamında, havalandırma sistemi kurulmuş ortamlar ve açık alanda yapılacaktır. Kapalı alan çalışmaları çatısı yüksek ve fenerlik tesisi uygun yerlerde yapılacaktır. Bu nedenle özel bir havalandırma ya da Gaz Atıklar Yönetim Sistemi oluşturmaya gerek görülmemiştir. Eğer gerekirse bu uygulama ve sistem kurulması için planlamalar ve çalışmalar yapılacaktır. Ancak burada görev yapan dernek çalışanlarının ve beceri kazandırma, mesleki ve teknik eğitimler esnasında hizmet alan kişilerin gazlara maruz kalmamaları için kişisel koruyucu donanım kullanmaları sağlanacaktır.

6. İLGİLİ DOKÜMANLAR
6.1. Formlar

6.2. Referanslar

7. DAĞITIM
Tüm dağıtımlar, elektronik ortamda (soft copy) dokümanların son revizyon halleri tüm bölüm/birim personeline bildirilen ortak alandan kullanılarak yapılır. Elektronik ortamda ulaşılamayan kişilere çıktısı alınmış şekilde (hard copy) yapılacak doküman dağıtımlarında kontrollü kopya (kopyaların arka kısmına kırmızı renkli “KONTROLLU KOPYA” kaşesi vurularak) olarak doküman dağıtım formu ile teslim edilir.